Gmina odpowiada za nieodśnieżony chodnik bez względu na fakt kto go ma sprzatać.

Jeżeli właścicielem lub "zarządca" drogi publicznej jest gmina, to w jej gestii jest kontrola nad tym, czy rzeczywiście właściciele wywiązują się ze  swoich  powinności, zgodnie z ustawą, o czym urzędnicy często zdają się zapominać.

 

Obowiązek  uprzątnięcia zanieczyszczeń z chodnika stanowiącego wydzieloną część drogi publicznej służącą dla ruchu pieszego, położoną bezpośrednio przy granicy nieruchomości spoczywa na  właścicielach  przylegających nieruchomości, o czym stanowi art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości w gminach (t.j.  Dz. U. z 2016 r., poz. 250).

Tymczasem, jak wskazał Sąd Najwyższy w cytowanym powyżej orzeczeniu w razie powstania szkody wynikającej z nieodśnieżenia chodnika odpowiedzialność ponosi gmina, o ile można jej zarzucić nienależyty nadzór nad wypełnianiem tych obowiązków przez właścicieli nieruchomości przylegających do chodników.

 

Uchwałę podjęto w odpowiedzi na następujące pytanie prawne wrocławskiego Sądu Okręgowego  (sygn. akt II Ca 252/16):

„Czy jednostka samorządu terytorialnego, której organ, zgodnie z art. 19 pkt 1 i 2 w zw. z art. 4 pkt 6 ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1440), jest zarządcą części drogi publicznej przeznaczonej do ruchu pieszych, ponosi odpowiedzialność za szkody spowodowane zdarzeniem, do którego doszło w następstwie niewykonania przez właściciela nieruchomości, obowiązku wynikającego z art. 5 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości w gminach (t.j.  Dz. U. z 2016 r., poz. 250), uprzątnięcia zanieczyszczeń z chodnika stanowiącego wydzieloną część drogi publicznej służącą dla ruchu pieszego, położoną bezpośrednio przy granicy nieruchomości?​”

W odpowiedzi na nie w dniu 24.11.2017 r. zapadła następująca uchwała Sądu Najwyższego (sygn. akt :  III CZP 38/17):

 

„​Gmina ponosi odpowiedzialność za szkodę wynikającą z nieuprzątnięcia błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości w razie nienależytego sprawowania nadzoru nad wykonaniem przez właściciela obowiązku wynikającego z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (jedn. tekst: Dz. U. z 2017 r., poz. 1289).”

Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 5 ust. 6 i 7 ustawy o utrzymaniu czystości w gminach – gminy obowiązane są do nadzoru nad wykonaniem obowiązków utrzymania chodników w czystości, dlatego też w razie jego zaniedbania – odpowiadają za szkodę, przy czym mogą oczywiście wystąpić z roszczeniem regresowym do właściciela, który nie usunął zanieczyszczeń z chodnika – ale to już nie jest sprawa poszkodowanego.

Konkludując: konstrukcja odpowiedzialności wygląda następująco: za szkodę odpowiada gmina, która może potem we własnym zakresie dochodzić swoich ewentualnych roszczeń od właściciela nieruchomości sąsiedniej, który dopuścił się niedbalstwa w zakresie utrzymania chodnika w czystości